In het verkiezingsprogramma van de partij, die recentelijk vooral in het
nieuws kwam vanwege haar omstreden vrouwenstandpunt, veel concrete
economische maatregelen.
“Bij ons op de lijst staat een econoom op de tweede plaats, die heeft
meegeschreven aan het verkiezingsprogramma. Dat is duidelijk te merken”,
vertelt Van der Staaij, die na ruim twaalf jaar in de Tweede Kamer Bas van
der Vlies heeft opgevolgd als lijsttrekker.
Een van de meest in het oog springende maatregelen die jullie voorstellen
is een vlaktaks, vanwaar dit voorstel?
“Ik lees graag onderzoeken, ook van andere partijen. Het CDA bijvoorbeeld,
heeft heel wat mooie rapporten geschreven over de vlaktaks, waar heel
zinnige dingen gezegd worden. Maar ze doen er vervolgens niets mee.
Als je kijkt naar de concurrentiepositie van Nederland, dan zie je dat de
mondiale concurrentie toeneemt. Dan moet je je gaan afvragen of werken niet
te duur is. Als we de belastingen verlagen, dan wordt werk goedkoper. Met
een vlaktaks wordt het ook gemakkelijker om te zien wat je netto overhoudt.
We denken dat een vlaktaks het systeem eenvoudiger en overzichtelijker
maakt.”
En een vlaktaks heeft ook gevolgen voor de hypotheekrenteaftrek?
“Bij die belastingvereenvoudiging hoort ook dat men anders omgaat met de eigen
woning. De eigen woning gaat naar Box drie en telt als vermogen. Eigen
woningforfait en hypotheekrenteaftrek schaf je dan af. Dat compenseer je met
een belastingverlaging.
Daarmee beëindig je de perverse prikkel om een hoge schuld aan te gaan. We
willen niet, zoals andere partijen, met de botte bijl de eigen woning
aanpakken. Maar er komt een slimmer en eenvoudiger systeem. Huizenprijzen
zullen dalen.”
In het verkiezingsprogramma staat ook expliciet dat de afschaffing van de
hypotheekrenteaftrek geen bezuinigingsmaatregel is…
“De sociale vlaktaks moet budgetneutraal gebeuren. De gemiddelde
huizenbezitter mag er niet op achteruit gaan. Het is misschien alleen voor
de duurste woningen ongunstig.
Wat we niet willen, is snel veel geld verdienen met dit soort maatregelen. We
willen de woningmarkt hervormen tot een beter en soepeler systeem. Nu zijn
er allerlei prikkels om een zo hoog mogelijke schuld aan te gaan en deze zo
lang mogelijk te behouden.”
U vindt dat gezinnen waarbij beide ouders werken niet langer
belastingvoordeel moeten krijgen?
“Een gezin waarbij de man 70.000 euro verdient, zou even veel belasting moeten
betalen als een gezin van tweeverdieners die samen 70.000 euro verdienen. Nu
is dat verschil nog erg groot omdat partners nu kunnen schuiven met
aftrekposten. Dat is niet eerlijk. Mannen en vrouwen moeten samen bepalen
hoeveel er gewerkt wordt.”
Is dat ook de reden dat u de subsidie op kinderopvang wil afschaffen?
“Nu wordt door de overheid gestimuleerd dat ouders niet zelf voor hun kinderen
zorgen. Ik vind dat ouders dat zelf moeten kunnen bepalen. Wij willen dan
ook dat het geld direct aan de ouders wordt gegeven als kindgebonden budget.
Als mensen hun kinderen naar de kinderopvang willen sturen, dan moeten ze
daar ook zelf voor betalen.”
Maar dat gaat ten koste van de arbeidsparticipatie van vrouwen?
“Studies laten zien dat het aantrekkelijker maken van kinderopvang nauwelijks
tot gevolg heeft dat vrouwen meer gaan werken. Hoe ze arbeid verdelen, moet
een bewuste keuze zijn van mannen en vrouwen samen. Als vrouwen tevreden
zijn met kleine deeltijdbanen is dat toch prima. Ik geloof er niet in dat je
dit soort dingen kan sturen met financiële prikkels. Ik vind dat negatief en
denigrerend.”
Hoe denkt u dan de gevolgen van de vergrijzing op te vangen?
“De mogelijkheden van herintredende vrouwen zouden beter benut kunnen worden.
Als de roep om arbeidskrachten maar groot genoeg is, zal het bedrijfsleven
zelf met oplossingen komen. Bijvoorbeeld schooltijdbanen of deeltijdbanen.
Er vanuit de overheid alleen maar geld in pompen, werkt maar heel beperkt.
Ook vindt de SGP dat mensen langer moeten doorwerken en dat de werkweek langer
moet. Veertig uur moet weer de norm worden.”
Er gaat ook flink bezuinigd worden, bijvoorbeeld 2,5 miljard euro op de
overheid, heeft u daarvoor al concrete maatregelen?
“Er kunnen delen van departementen worden opgeheven of samengevoegd. Denk
daarbij bijvoorbeeld aan veiligheid. Er is nu een enorme stammenstrijd
tussen Justitie en BZK over de politie. Wij denken dat je ze beter kan
samenvoegen tot één ministerie.
Wij willen dat de overheid zich beperkt tot de kerntaken, zich alleen bemoeit
met wat echt nodig is. Die kerntaken zijn volgens ons recht en veiligheid,
defensie, mobiliteit, duurzaamheid en een sociaal vangnet. De overheid moet
zich verre houden van gebieden waar de overheid niets te zoeken heeft.
Andere samenvoegingen zijn nog niet geconcretiseerd, daarvoor wachten we op
de financiële doorberekening van het Centraal Plan Bureau.”
En er kan ook 2,6 miljard aan subsidies worden geschrapt…
”Er kan flink bezuinigd worden op publieke omroep, kinderopvang, kleinere
subsidies voor topsport en filmfonds.”
En ook de afdracht aan Europa kan minder?
Een bezuiniging van een miljard euro op Europa klinkt veel zwaarder dan het
is. Het is de facto een voortzetting van de huidige nog door minister Zalm
bedongen korting. Die willen we graag behouden.
Waarin wil de SGP wel investeren?
“Er moet 3,5 miljard euro geïnvesteerd worden in onderwijs en innovatie.
Driehonderd miljoen in defensie, en driehonderd miljoen in mobiliteit. Dat
is in verschillende vormen van mobiliteit dus wegen, vaarwegen en het
openbaar vervoer. Ook vinden we dat er geld moet naar duurzaamheid.”
Mocht het voor de SGP op regeren aankomen, welke punten op economisch
gebied zijn onderhandelbaar?
“Op economisch vlak zijn er weinig punten waar het op stuk zou kunnen lopen.
Onze breekpunten liggen meer op het medisch-ethische vlak. Als het daarover
gaat, op dat vlak hebben we de minste overeenkomsten met D66. Op economisch
terrein ligt de SP moeilijk. Daar heeft de SGP meer met CDA en VVD. Zij
zouden logische partners op economisch terrein zijn. Maar we willen niet
vooruitlopen op een coalitie. We hebben nooit meegedaan aan het
melaatsverklaren van bepaalde partijen op voorhand.”
Lees ook:
In de serie: De economie volgens...
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl